Vleesminderen

Veel mensen houden (zo nu en dan) van een stukje vlees. Vroeger was het heel normaal om  elke dag vlees bij de avondmaaltijd eten, nu doet nog maar 10% van de bevolking dit. Vegetariërs eten vanwege dierenwelzijn of milieuoogpunt helemaal geen vlees en vis. Daarnaast er een nieuwe groep opgestaan die zweeft tussen de carnivoren en de vegetariërs: de zogenaamde flexitariër. Flexitariërs eten wel vlees maar beperken dit tot een paar keer per week of maand en kiezen daarvoor in de plaats voor alternatieven.
Dat we steeds bewuster omgaan met hoeveel vlees we in onze mond stoppen is een groot goed. Want naast dat een biefstukje hartstikke lekker is, hangen er nogal wat nadelen aan de gangbare vleesindustrie:

1. Veel dieren in de gangbare vleesindustrie hebben een schrijnend leven in krappe hokken, op roosters en vaak zonder daglicht. Een zeug met biggen ligt tussen metalen stangen en kan geen kant op. Ze ligt daar voor maar één doel en dat is om haar biggen van melk te kunnen voorzien. En dan te bedenken dat het ontzettend intelligente dieren zijn.
   Als kip heb je geluk als je hen bent. Haantjes worden, nadat zij uit het ei zijn gekomen, meteen vergast of door de versnipperaar gehaald. De hennenkuikens gaan opgepropt in laadbakken, zonder iets gegeten of gedronken te hebben, op transport (soms dagenlang) naar een opfokbedrijf waar zij in korte tijd worden vetgemest tot plofkip. En zo zijn er nog veel meer (schrijnende) voorbeelden van het leed wat dieren moeten ondergaan voor onze vleesconsumptie.
2. Om een dier één kilo te laten groeien is 2 tot 5 kilo plantaardig voedsel (mais, soja) nodig. Hiervoor worden grote lappen landbouwgrond aangelegd, waar oorspronkelijke natuur voor plaats moet maken. Daarnaast wordt veevoer vaak uit andere werelddelen gehaald waar complete bossen, stukken regenwoud en dorpen worden vernietigd voor de aanleg van sojaplantages.
3. Het transport van de dieren gebeurt vooral vanuit economische motieven. Jonge dieren worden gehaald waar ze de gunstigste prijs-kwaliteit verhouding hebben en slachtrijpe dieren gebracht waar ze het meeste opleveren. Dit brengt een extra energiebelasting met zich mee door het transport.
4. De veehouderij stoot verschillende gassen uit die groots bijdragen aan het broeikaseffect en dus de klimaatverandering. Kooldioxide (door het hoge energieverbruik), methaan (gas uit de darmen van koeien en schapen en de opslag van mest) en lachgas (doormiddel van hoge bemesting en daardoor snelle afbraakprocessen in bodem).
5. De mestproductie in Nederland is het hoogste van Europa per grondoppervlak. De mestproductie is hoger dan we kunnen gebruiken voor de bemesting van het land. Hierdoor ontstaat een overschot aan mest. Meststoffen komen (ongewild) in het milieu door uitspoeling of verwaaiing. Hierdoor verzuurd te bodem en dat zorgt voor o.a.: de verdwijning van plantensoorten, aantasting van bomen en planten en een overbegroeiing in het oppervlaktewater wat o.a. schadelijk is voor de visstand.
6. In de gangbare veehouderij krijgen dieren preventief medicijnen via het voer om ziekten te voorkomen. Doordat de dieren zo dicht op elkaar leven is dit nodig. Deze medicijnresten komen via de mest en de urine in het milieu terecht. Zo zijn resten van ontwormingsmiddelen giftig voor veel insectensoorten, wormen en vissen.
7. Een ander nadeel van de medicijntoediening is het volgende. Resten antibiotica kunnen achterblijven in het vlees wat wij eten. Bij overmatige toediening van antibiotica bestaat de kans dat bacteriën resistentie tegen deze middelen opbouwen. Als mensen besmet raken met deze bacteriën kan dit grote problemen veroorzaken. Antibiotica tegen dit type bacteriën werkt dan niet meer.

Mag het een onsje minder zijn?
De problemen die we ondervinden in de vleeshouderij zijn ontstaan door het zo laag mogelijk willen houden van de productiekosten (veel vlees op weinig m2) en door de enorme vraag naar vlees in combinatie met de vele monden die in deze wereld gevoed moeten worden. Wat kan je hier zelf aan doen? Het is goed je te realiseren dat wanneer je vaak en/of veel gangbaar vlees eet je bijdraagt aan het in stand houden van de bio-industrie en de klimaatverandering. Minder vlees eten en kiezen voor “dierenvriendelijker” vlees zijn twee mooie opties om iets goed te doen voor deze planeet en voor jezelf! Verdiep je in de vegetarische keuken. Een mooi begin is om te gaan eten bij vrienden of familie die dit (regelmatig) doen. Zo kan je tips, ideeën en recepten uitwisselen. Want een lekkere vegetarische maaltijd gaat verder dan je stukje kip vervangen door een groenteburger. Want eerlijk is eerlijk, dat is gewoon niet lekker! Zie voor alvast wat inspiratie dit recept. Succes verzekerd!

Is biologisch beter?
Ja en nee. Biologisch vlees kent dezelfde nadelen vanuit milieuoogpunt als gangbaar vlees. De uitstoot van methaan is zelf hoger omdat deze koeien vaker buiten lopen. De vitamines en mineralen in het vlees (zoals vitamine k, d en omega 3 vetten) van grasgevoerde dieren ligt wel vele malen hoger dan dieren die uitsluitend graan gevoerd krijgen. Maar dit hoeft niet te betekenen dat het vlees ook biologisch is. Biologisch gehouden dieren hebben over het algemeen een fijner en langer leven, eten biologisch voer en krijgen alleen medicijnen toegediend wanneer zij ziek zijn. Veel mensen vinden biologisch vlees lekkerder. Maar een biologische boer werkt (onbewust) ook mee aan een aantal dieronvriendelijke praktijken zoals het uitroeien van hanenkuikens. “Diervriendelijker vlees” is te vinden bij een vleesboerderij in de buurt of door te kijken naar het aantal sterren op de verpakking. Het gaat hierbij om ‘Het beter leven keurmerk’ van de Dierenbescherming. Hoe meer sterren, hoe ruimer en natuurlijker de leefomgeving van het dier is geweest. Biologisch vlees heeft altijd drie, het maximale aantal, sterren.